Phi cơ quan sát trong chiến tranh Việt Nam

Phi cơ quan sát Cessna L-19/O-1 Bird Dog.

Từ năm 1947, Lục Quân Hoa Kỳ cần 1 loại máy bay quan sát mới để làm nhiệm vụ hướng dẫn pháo binh và liên lạc thay cho loại cũ. Do đó hãng chế tạo máy bay Cessna đã chế tạo chiếc L-19/O-1 (Observation=Quan sát) từ năm 1949 và được đưa vào phục vụ từ năm 1950. Đã có 3431 chiếc máy bay được sản xuất từ năm 1950 tới 1959.

 

Máy bay L-19 có 2 chổ ngồi với kích thước là 7.87m chiều dài, sãi cánh 10.87m và cao 2.24m, có 3 bánh đáp cố định, 2 bánh ở phía trước và 1 bánh ở phía sau đuôi, bình xăng có dung tích 160l. 1 cánh quạt ở phía trước được vận hành bởi 1 động cơ xăng 6 piston, Continantal O-470-11, được làm mát bằng gió. Động cơ này có công xuất 313 mã lực. Khối lượng không tải là 732kg, khối lượng với tải tối đa 1102kg. Vận tốc tối đa là 185km/h, vận tốc đường trường là 167km/h. L-19 bay cao tối đa 5600m.

Đây là loại máy bay có khả năng cất cánh và hạ cánh phi đạo ngắn STOL (Short Take Off and Landing). Được trang bị 8 ống phóng hỏa tiễn khói bên dưới cánh, phía Hoa kỳ còn trang bị thêm 1 đại liên 50 M2 Browning, cỡ đạn 12.7x99mm NATO.

 

L-19 được quân đội Hoa Kỳ xử dụng tại Việt Nam từ năm 1962 và sau đó chuyển giao cho Không Quân VNCH để thay thế cho loại phi cơ quan sát loại củ Morane Saulnier MS 500 do Pháp cung cấp từ năm 1952 (Có tên là máy bay bà già). Tính đến năm 1973 KQVNCH đã nhận được 188 chiếc khiển dụng và 51 chiếc bất khiển dụng để lấy phụ tùng.

Cũng xin nói thêm là ngoài L-19/O-1, KQVNCH còn nhận được:

 

35 chiếc O-2 Skymaster 2 đuôi, có 1 cánh quạt phía trước và 1 cánh quạt phía sau và 3 bánh đáp có thể xếp vào hay bung ra từ 1967.

85 chiếc U-17A/B Skywagon, nhìn tương tự như L-19.

22 chiếc T-41D Mescalero dành cho huấn luyện từ 1966, loại này có 1 bánh trước và 2 bánh sau.

Các loại máy bay này được trang bị cho 8 phi đoàn quan sát và Trung Tâm Huấn Luyện Không Quân ở Nha Trang.

 

Máy bay quan sát giữ vai trò tối quan trọng cho QLVNCH, vừa làm nhiệm vụ quan sát, thám thính, liên lạc, thả truyền đơn, phóng thanh, vừa làm nhiệm vụ điều chỉnh pháo binh, hướng dẫn máy bay khu trục và máy bay võ trang yểm trợ bộ binh.

ST